คิดว่าหลายคนที่เป็นหัวหน้าอาจจะมีปัญหาในเรื่องนี้ คือจะทำอย่างไรจะจูงใจให้ลูกน้องเราอยากทำงาน เพราะถ้าทำตรงนี้ได้ ที่เหลือก็ไม่ยากแล้ว

พอมาถึงตรงนี้ คนส่วนใหญ่ก็มักจะคิดว่า ก็เพิ่มเงินเดือนสิ หรือให้โบนัสเยอะ ๆ แต่ก็อีกนั่นแหละคือองค์กรส่วนใหญ่ก็มักจะมีข้อจำกัดในเรื่องการเงิน หรือเชื่อไหมครับว่า หลายครั้ง ถึงแม้ว่าเราจะจ้างใครบางคนด้วยค่าจ้างที่แพงมาก โบนัสก็ไม่น้อย แรงจูงใจบางทีมันก็ไม่เห็นจะเยอะเหมือนค่าจ้างเลย

แล้วจะทำอย่างไรดี

ก่อนที่จะตอบคำถามนี้ เราต้องรู้จักโลก 2 โลกก่อน จากงานของ Dan Ariely Professor จาก Duke University เขาเรียกโลก 2 โลกนี้ว่า Market Norms ซึ่งผมขอเรียกว่าโลกของการตลาด กับ Social Norm ซึ่งผมขอเรียกว่าโลกของสังคม

มันต่างกันอย่างไร

โลกของการตลาด มันคือโลกที่มันใช้การแลกเปลี่ยนกันระหว่างเงินหรือสิ่งที่จับต้องได้ เช่น ถ้าเธอทำอันนี้ให้ฉัน เดี๋ยวฉันจะให้เงินเธอ

ดังนั้นระบบการขึ้นเงินเดือน การให้โบนัส มันจะเข้าข่ายว่าตอนนี้เราอยู่ในโลกของการตลาดอยู่ คือมีการแลกเปลี่ยน ยื่นหมู ยื่นแมวกัน

ส่วนโลกของสังคมนั้น มันคือโลกที่ใช้การเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน เช่น วันนี้เราช่วยทำงานนี้ให้นะ แล้วพอมีโอกาสวันหลังเพื่อนเราก็เอื้อเฟื้อช่วยงานเราบ้าง (แต่ไม่ได้มานั่งนับกันนะครับว่าใครช่วยกี่ที ดังนั้นอีกฝ่ายต้องช่วยกลับให้ครบ ถ้าเป็นแบบนั้น มันจะกลายเป็นโลกของการตลาดไป)

เอาล่ะ พอจะรู้จักโลก 2 โลกนี้แล้ว คราวนี้ปัญหาคือ เราต้องไม่ให้โลก 2 โลกนี้มาปะปนกัน เพราะถ้าปนกันเมื่อไร มันจะเกิดปัญหาขึ้นทันที

James Hayman และ Dan Ariely ซึ่งเป็นนักวิจัยทางด้าน Behavioral Economics ได้ทำการทดลองหนึ่ง โดยให้ผู้เข้าร่วมการทดลองใช้เมาส์ลากวงกลมที่อยู่ในหน้าจอคอมพิวเตอร์ไปใส่ในกล่องสี่เหลี่ยม หรือเรียกง่าย ๆ ว่ามันเป็นงานที่ค่อนข้างน่าเบื่อเลยแหละ

โดยให้ทำแบบนี้ 3 นาที แล้วนับว่าจะทำได้สักกี่อัน (คือเอาวงกลมไปใส่ในสี่เหลี่ยมได้กี่อัน)

ผู้เข้าร่วมการทดลองจะถูกแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มแรกให้ทำแบบนี้เฉย ๆ ไม่ได้ผลตอบแทนอะไรใด ๆ ทั้งสิ้น กลุ่มที่ 2 จะให้เงิน 4 เหรียญต่อจำนวนชิ้นที่ทำได้ และกลุ่มที่ 3 ได้เงินแค่ 10 เซ็นต์ต่อจำนวนชิ้นที่ทำได้ โดยที่คนในแต่ละกลุ่มก็ไม่ทราบว่าคนในกลุ่มอื่นจะได้อะไรบ้าง

ผลปรากฏว่า กลุ่มที่ได้เงิน 4 เหรียญต่อชิ้นที่ทำได้ สามารถทำได้ 159 ชิ้นใน 3 นาที ส่วนกลุ่มที่ได้แค่ 10 เซ็นต์ ทำได้เพียง 101 ชิ้นใน 3 นาที ซึ่งตรงนี้ก็ไม่มีอะไรแปลก เพราะยิ่งได้เงินเยอะ ก็น่าจะจูงใจมาก จริงไหมครับ

ถ้าอย่างนั้นลองเดาเอาว่า กลุ่มที่ไม่ได้เงินเลย ก็น่าจะไม่มีแรงจูงใจ และทำได้น้อยมาก ๆ ใช่ไหมครับ…

ผิดครับ กลุ่มที่ไม่ได้เงินเลย กลับทำได้สูงถึง 168 ชิ้นใน 3 นาที

เกิดอะไรขึ้น มีอะไรผิดพลาดหรือเปล่า

ไม่มีครับ เหตุผลที่กลุ่มที่ไม่ได้เงิน แต่กลับทำได้เยอะกว่า เพราะเขาอยู่ในโลกของสังคม ไม่ใช่โลกของการตลาดครับ แปลว่า เขามีแรงจูงใจที่จะทำ เพราะเขาอยากช่วยเหลือนักวิจัย แต่พอเขาได้เงินแค่ 10 เซ็นต์ คนจะเข้ามาอยู่ในโลกของการตลาด เขาจะเริ่มคิดว่า อะไรกัน เวลาเขามีค่านะ ให้เงินเขาแค่ 10 เซ็นต์เองเหรอ

หรือแม้กระทั่ง 4 เหรียญ มันก็ยังไม่เพียงพอที่จะทำให้แรงจูงใจที่เกิดจากโลกการตลาด มาชดเชยแรงจูงใจที่ได้จากโลกของสังคม

เห็นไหมครับว่า บางโอกาส เงินนี่แหละครับ กลับกลายเป็นสิ่งที่ลดแรงจูงใจคนลงได้

ดังนั้นหากเราเป็นหัวหน้างาน ลองคิดดูดี ๆ นะครับว่า จังหวะไหนควรให้เงิน จังหวะไหนไม่ควร ถ้าให้แบบสุ่มสี่สุ่มห้า บางทีแทนที่จะได้ผลดี มันกลับจะสร้างผลเสียด้วยซ้ำไป

อ่านบทความอื่น ๆ ได้ที่ www.NopadolStory.com หรือ Twitter Nopadol’s Story หรือฟัง Podcast Nopadol’s Story ได้ที่ https://nopadolstory.podbean.com/

เวลาผมจัด Nopadol’s Story Podcast ทุกสัปดาห์ เช้าวันอาทิตย์ จะมีตอนตอบคำถาม ต้องยอมรับว่าคำถามหนึ่งที่มักจะมีคนถามมาอยู่เรื่อย ๆ คือ

“เบื่องาน อยากจะลาออกมาทำธุรกิจเอง แต่ก็ไม่มีเงิน ไม่อยากเสี่ยง มีหนี้ มีภาระ จะทำอย่างไรดี”

คำตอบของผมมีหลายข้อดังนี้ครับ

1. เอาให้แน่ใจก่อนว่าที่บอกว่า “เบื่องาน” นั้น เราเบื่ออะไรกันแน่ เราเบื่อตัวงานนั้น หรือ เราเบื่อตัวเจ้านาย หรือเราเบื่ออย่างอื่น

อันนี้สำคัญนะครับ ถ้าสมมุติว่าเราเบื่อตัวงานนั้น ทางแก้มันอาจจะมีมากกว่าการลาออกมาทำธุรกิจเป็นนายตัวเอง เราแค่ย้ายไปทำงานในบทบาทอื่นก็อาจจะช่วยแก้ปัญหาได้แล้ว บางทีอาจจะไม่ต้องลาออกจากที่ทำงานเดิมยังได้เลย เราอาจจะขอเจ้านายไปทำงานในบทบาทใหม่ ๆ ก็อาจจะเป็นไปได้ หรือแม้แต่ว่าถ้าเหตุผลคือเราไม่ชอบเจ้านาย เราก็อาจจะหาทางออกโดยการย้ายงานหรือย้ายแผนกให้เช่นกัน

หรือมีบางครั้งเราเบื่อการทำงานหนัก เลิกดึก ๆ อันนี้ลองคิดใหม่นะครับ เพราะการออกมาเป็นผู้ประกอบการ มันไม่ได้แปลว่าเราจะทำงานเบาลงนะครับ บางคนไปติดภาพ ประมาณว่า ตอนเช้าจิบกาแฟ อ่านหนังสือ อยากทำงานตอนไหนก็ทำ จริง ๆ ชีวิตมันไม่ได้ง่ายแบบนั้น ผมเห็นผู้ประกอบการหลายคน (และส่วนใหญ่ด้วย) ทำงานหนักมากกว่างานประจำซะอีกครับ

เพราะฉะนั้นตอบคำถามตัวเราให้ดีว่าเราเบื่ออะไร และการออกมาทำธุรกิจเอง ช่วยแก้ปัญหานั้นจริงหรือไม่

2. เริ่มจากธุรกิจที่ใช้เงินลงทุนให้น้อยที่สุดก่อน

เอาล่ะครับ สมมุติว่าท่านคิดว่ายังไงก็อยากจะออก เพราะถึงย้ายงานมันก็ไม่ตอบโจทย์ชีวิตเราอยู่ดี

โอเคครับ แต่ปัญหาที่คนส่วนใหญ่ไม่สามารถออกมาทำธุรกิจเองได้เลย ก็เพราะ มันต้องใช้เงินเยอะ แถมบางท่านยังมีหนี้ต้องผ่อน หรือมีภาระทางการเงินเยอะแยะ

ส่วนตัวผมแนะนำแบบนี้ครับ คือเลือกทำธุรกิจอะไรก็ได้ที่มันไม่ต้องใช้เงินลงทุนเยอะ เลือกทำธุรกิจที่ใช้ความรู้เป็นพื้นฐานก่อน ที่แนะนำเช่นนี้เพราะผมเชื่อว่า ไม่ว่าจะทำธุรกิจใด เราต้องมีความรู้ก่อน ถ้าไม่มีความรู้ ยังไงโอกาสสำเร็จก็ยาก แต่ไหน ๆ ต้องมีความรู้แล้ว เปลี่ยนความรู้เป็นธุรกิจจะทำได้ง่ายและมีความเสี่ยงน้อยกว่า

ยกตัวอย่างเช่น เราอยากจะซื้อคอนโดมาปล่อยให้เช่า อยากจะสร้าง Passive Income คือไม่ต้องเอาแรงไปแลก นั่งเฉย ๆ ก็ได้เงินค่าเช่ามา

แต่ถามว่า จะได้คอนโดสักห้อง มันไม่ใช่ถูก ๆ ตรงนี้แหละที่คนหลายคนจะหยุด แล้วบอกว่า งั้นก็ทำงานประจำต่อไป แล้วก็วนเวียนกับคำบ่นว่าอยากออกจากงานอยู่เรื่อย ๆ เป็นวัฏจักร

แต่ก็มีบางคน ก็ลงทุนไปกู้หนี้ยืมสินมาเป็นเงินจำนวนมาก เพื่อเอามาซื้อคอนโดสักห้อง และหวังอนาคตไว้อย่างสวยหรู เพียงแต่… ไปพบความจริงว่า ห้องที่ซื้อนั้น ไม่มีคนมาเช่าสักที หนักกว่านั้น บางคนถึงกับลาออกมา เพื่อไล่ล่าความฝันนี้ จนกระทั่ง สุดท้ายหนี้ท่วมตัว คอนโดโดนยึด หรือเลวร้ายกว่านั้นคือ แม้กระทั่งบ้าน รถ ที่ติดหนี้อยู่เหมือนกันก็โดนยึดไปด้วย เรียกว่าล้มเป็นโดมิโน่กันเลยทีเดียว

อ้าว แล้วจะให้ทำอย่างไร ก็ไม่มีเงิน ถ้าไม่กู้ ก็ต้องทนทำงานประจำที่แสนจะเกลียดไปเรื่อย ๆ นั่นแหละ

ผมขอเสนอแนวทางอย่างนี้ครับ คือ อย่าเพิ่งลาออก อย่าเพิ่งกู้หนี้ยืมสิน แต่ให้เริ่มศึกษาก่อน ไม่ได้ให้ศึกษาอย่างเดียว ให้ลองทำด้วยครับ แต่ไม่ต้องไปใช้เงินลงทุนเยอะ ๆ เช่นอย่างตัวอย่างของการซื้อคอนโด ผมแนะนำว่า เราลองหาความรู้เรื่องอสังหาริมทรัพย์โดยเฉพาะคอนโดก่อนครับ เสร็จแล้ว เราลองเป็นนายหน้าขายคอนโดดูก่อน จะได้รู้ว่า คนชอบคอนโดแบบไหนอย่างไร คอนโดไหนราคาสูง อันไหนราคาต่ำ แถมเราก็ยังได้รายได้เป็นค่านายหน้าด้วย

เอาไว้เรามีความเชี่ยวชาญ รู้จักคน รู้จักคอนโดดีพอ อยากจะลาออก มาเป็นนักลงทุนด้านอสังหาริมทรัพย์เต็มตัวก็ค่อยว่ากัน

อันนี้ได้หมายความว่ามีแต่เรื่องคอนโดนะครับ ผมว่าทุกเรื่อง ต้องการความรู้ทั้งสิ้น และเราก็สามารถเริ่มต้นจากการหาความรู้ และเป็นผู้เชี่ยวชาญในเรื่องนั้น ๆ ได้ทั้งสิ้นเช่นกันครับ

3. เริ่มทำจากเวลาว่างก่อน อย่าเพิ่งลาออกมาทำ

อันนี้ก็เป็นอีกแนวทางที่จะช่วยลดความเสี่ยงลงได้ครับ ผมเข้าใจครับว่า หลายคนเบื่องานประจำมาก ๆๆๆๆ แต่ใจเย็น ๆ ครับ เพราะข้อดีของงานประจำคือ ยังไงเราก็มีรายได้เข้ามาทุกเดือน

ยิ่งเป็นคนที่ติดหนี้ มีภาระ ยิ่งแล้วใหญ่ แต่ไม่ได้หมายความว่าให้ติดหล่มอยู่อย่างนั้น อย่างตัวอย่างก่อนหน้านี้ เราอาจใช้เวลาเสาร์หรืออาทิตย์ มาศึกษาเกี่ยวกับตลาดคอนโด หรือใช้เวลาลองทำเป็นนายหน้าซื้อขายคอนโดช่วงวันหยุดดู แทนที่จะอยู่บ้านหรือออกไปเที่ยวเฉย ๆ

การทำแบบนี้นอกจากจะเป็นการเริ่มสร้างรายได้แล้ว สิ่งสำคัญอีกประการหนึ่งคือเราจะได้รู้จริง ๆ ว่า สิ่งที่เราคิดว่าเราชอบนั้น เราชอบจริงไหม และมีโอกาสที่จะกลายเป็นอาชีพหลักของเราได้หรือไม่

สรุปว่าก่อนจะลาออกมาตามหาฝัน ถามตัวเองว่า เราเบื่ออะไรกันแน่ และถ้าจะเริ่มให้เริ่มจากธุรกิจที่ไม่ต้องใช้เงินลงทุนเลยหรือใช้น้อย ๆ และอย่าเพิ่งลาออกให้ลองมาทำดูก่อน ถ้าทำได้แบบนี้ ผมเชื่อว่า ในอนาคตการได้ทำงานในฝันจะไม่ยากเกินเอื้อมอีกต่อไปครับ

อ่านบทความอื่น ๆ ได้ที่ www.NopadolStory.com หรือ Twitter Nopadol’s Story หรือฟัง Podcast Nopadol’s Story ได้ที่ https://nopadolstory.podbean.com/

“เด็ก ๆ สมัยนี้ ไม่อดทนกันซะเลย”
“แค่เจออุปสรรคแค่นี้ ก็ล้มเลิกซะแล้ว ไม่ไหวเลย”

เคยได้ยินคำพูดทำนองนี้ไหมครับ ผมว่าใครเริ่มพูดคำนี้ แสดงว่าเริ่มแก่แล้ว 555

คำพูดทำนองนี้ เรามักจะได้ยินจากผู้ใหญ่ที่กล่าวถึงเด็กรุ่นหลัง และที่น่าสนใจคือมันเกิดมาแล้วในทุกรุ่น ผู้ใหญ่คนที่พูดหลายคน ตอนเด็ก ๆ ก็อาจจะเคยโดนว่าทำนองนี้มาแล้วเหมือนกัน

แล้วมันแปลว่า คนรุ่นหลังอ่อนแอลงเรื่อย ๆ หรือเปล่าครับ เพราะผู้ใหญ่แต่ละรุ่น ก็ว่าเด็กรุ่นหลังว่า ไม่อดทน มาตลอด คนรุ่นคุณปู่คุณย่าเรา ก็เคยบอกคนรุ่นคุณพ่อรุ่นคุณแม่เราว่า ไม่อดทน ต่อมา คนรุ่นคุณพ่อรุ่นคุณแม่เราก็มาว่าคนรุ่นเราว่าไม่อดทน และก็มาถึงคนรุ่นเรา ก็เริ่มว่าคนรุ่นลูกเราไม่อดทน ถ้ามันเป็นแบบนั้นจริง ๆ ก็น่าเป็นห่วงนะครับว่า โลกเราจะเป็นอย่างไร เพราะคนเราดูเหมือนอ่อนแอมากขึ้นเรื่อย ๆ

แต่เดี๋ยวก่อนครับ มันน่าจะมีอะไรมากกว่านั้น เราต้องกลับมาดูจุดเริ่มต้นก่อนว่า “เราจะอดทนไปทำไม” เริ่มตั้งแต่คนรุ่นปู่รุ่นย่าเราก็ได้ เราต้องยอมรับครับว่า คนรุ่นนั้น ทุกอย่างกว่าจะได้มา มันต้องอดทนให้มาก เอางี้ครับ ผมยกตัวอย่าง เช่น เรื่องอาหารการกินก็ได้ ถ้าเป็นแต่ก่อน อยากกินอะไร ต้องปลูกกินเอง คือถ้าไม่อดทน ก็อย่าจะหวังได้กิน ต่อมา คนก็เริ่มมีการค้าขาย แลกเปลี่ยนสินค้า มีตลาด อยากกินอะไร มันก็ง่ายขึ้น ต่อมามาถึงรุ่นเรามันมี Application กดทีเดียว อาหารที่เราอยากกินก็มาส่งให้ถึงหน้าบ้านภายในไม่กี่นาที

สิ่งที่กำลังจะบอกคือ มนุษย์ฉลาดขึ้น จึงสามารถสร้างเทคโนโลยีต่าง ๆ ที่ทำให้ชีวิตเรามันง่ายขึ้นครับ ดังนั้นคนรุ่นหลังย่อมที่จะไม่เข้าใจ เวลาคนรุ่นก่อนจะใช้คำพูดว่า “รู้ไหม สมัยก่อนนะ กว่าจะได้กิน ต้องรอนานแค่ไหน นี่รอไม่กี่ชั่วโมง ยังบ่น ไม่อดทนเลย” คือลองมองมุมของคนรุ่นใหม่ เขาก็คงคิดว่า อ้าว แปลว่าเขาต้องรอนาน ๆ เหมือนเมื่อก่อนเหรอ เขาต้องทนแบบนั้นเหรอ เขาทำอะไรผิด ในเมื่อเทคโนโลยีเหล่านี้มันมาช่วยเขาอยู่แล้ว ทำไมเขาจะต้องทนรออะไรนาน ๆ ด้วย (และคนรุ่นนี้แหละที่ต่อไปก็จะไปตำหนิคนรุ่นลูกเขาต่อว่าด้วยคำพูดแบบนี้เป๊ะเลยว่า “สมัยก่อนนะ…”)

หรืออีกสักตัวอย่างก็ได้ครับ ถ้าเป็นสมัยก่อน เวลาจะเดินทางไปหาใคร อาจจะต้องเดินเท้ากันเป็นวัน ๆ ต่อมาเริ่มมีเกวียน มีรถม้า การเดินทางมันก็ง่ายขึ้นเร็วขึ้น จากต้องใช้เวลาหลายวัน อาจจะกลายเป็นหลายชั่วโมง จนมาถึงปัจจุบันเรามีรถยนต์ รถไฟฟ้า การเดินทางไปยังอีกที่หนึ่งอาจจะใช้เวลาไม่กี่นาที แล้วลองนึกภาพว่า พอเรารถติด เราบ่น ก็อาจจะมีผู้ใหญ่บอกว่า “สมัยก่อนนะ กว่าจะเดินทางมันลำบากมาก แค่รถติดแค่นี้ จะบ่นไปทำไม”

สิ่งที่กำลังจะนำเสนอคือ ก็ “ความไม่อดทน” นี่แหละครับ มันทำให้เกิดนวัตกรรมใหม่ ๆ เพราะถ้าเราเอาแต่อดทน ป่านนี้เราไม่มีรถยนต์ เครื่องบิน ไฟฟ้า หรือเครื่องอำนวยความสะดวกอื่น ๆ กันแล้ว จริงไหมครับ

อ้าว แล้วแปลว่า ความไม่อดทนเป็นสิ่งที่ดีเหรอ ต่อไปเราควรสอนลูกหลานว่า ลูก ๆ หลาน ๆ พวกหนูอย่าเป็นคนอดทนนะ ความอดทนไม่ใช่สิ่งที่ดี มันขัดขวางความเจริญ เอาแบบนั้นเหรอ

ไม่ใช่ครับ นี่แหละครับเป็นที่มาของงานเขียนชิ้นนี้ คือ “เราควรอดทน ในสิ่งที่ควรอดทน” ครับ

ผมคนหนึ่งครับ ที่เคยสับสนในเรื่องเหล่านี้ บางทีกำลังทำอะไรอยู่สักอย่าง แล้วอยากจะเลิกทำ มันจะมีเสียงเล็ก ๆ มาคอยเตือนตัวเองว่า เอ เราเป็นคนจับจดหรือเปล่า เราเป็นคนไม่อดทนใช่ไหมเนี่ย เจออุปสรรคนิด ๆ หน่อย ๆ ก็ล้มเลิกซะแล้ว พอเสียงเหล่านี้เข้ามา ผมก็ก้มหน้าก้มตาทนทำต่อไป อีกสักพัก ก็มีอีกเสียงหนึ่งในหัวขึ้นมาว่า “เราจะทนไปทำไมเนี่ย” วนเวียนไปเรื่อย ๆ แบบนี้ตลอด

แต่มันก็เหมือนกับทุกอย่างแหละครับ มันไม่มีอะไรที่ดีไปซะทุกเรื่อง และก็ไม่มีอะไรที่มันแย่ไปซะหมด มันขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ความอดทนก็เช่นกัน ผมเลยเขียน Diagram ความอดทนขึ้นมา ตามรูปนี่แหละครับ

คืออย่างแรกก่อนครับ เราควรอดทนหรือไม่ควรอดทน มันขึ้นอยู่กับว่าเรื่องนั้นมันตอบเป้าหมายชีวิตเราหรือไม่ก่อน ใน Diagram แกนนอนมันจึงเป็นเรื่องระดับของการตอบเป้าหมายชีวิต ส่วนแกนตั้งคือระดับความของความอดทน ถ้าเป็นแบบนี้ เราจะสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 กลุ่ม (ตามรูปเลยครับ)

กลุ่มที่ 1 งานนั้นตอบเป้าหมายชีวิตเรา และเราก็อดทนกับสิ่งนั้นสูงมาก อันนี้ผมว่ามาถูกทางแล้วครับ ผมยกตัวอย่างเช่น เราอยากเป็นนักธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ เราก็ต้องเริ่มหาความรู้ ซึ่งอาจจะไม่สนุกนัก เพราะต้องมานั่งเรียน เสร็จแล้ว เราคงต้องไปพูดคุยกับลูกค้า ซึ่งก็ต้องใช้ความอดทน ความพยายาม แต่ถ้าเราทำแบบนี้ไปเรื่อย ๆ ผมเชื่อว่าเราจะประสบความสำเร็จในไม่ช้า อันนี้แหละครับ ที่เราควรฟังผู้ใหญ่ที่เตือนเราว่า เราควรอดทนนะ เพราะสิ่งนั้นมันตอบโจทย์ชีวิตเรา

กลุ่มที่ 2 งานนั้นไม่ได้ตอบเป้าหมายชีวิตเรา แต่เราไปทนกับมันมาก อันนี้ข้อแนะนำง่าย ๆ คือหาทางเลิกทำซะ ไม่ต้องไปสนใจใครเขาจะว่าเราไม่อดทน เอาตัวอย่างเดิมนะครับ เราอยากเป็นนักธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ แต่แต่ละวัน เอาแต่ทำงานประจำตามคำสั่งของเจ้านาย แถมงานก็น่าเบื่อและก็ไม่ใช่อยู่ในธุรกิจที่เราสนใจอีกต่างหาก เรียกว่ากว่าจะผ่านไปแต่ละวัน ต้องใช้ความอดทนสูงมาก จะลาออกก็กลัวว่า ผู้ใหญ่จะมาว่าเราไม่มีความอดทน จริง ๆ เราก็ทนได้แหละครับ แต่จะทนไปทำไม ในเมื่อมันไม่ใช่เป้าหมายหลักของชีวิตเรา ถ้าเราเลือกได้ เราก็ไม่จำเป็นต้องทน

ใช่ครับ หลายคนอาจจะมีข้อโต้แย้งว่า ก็เราไม่มีทางเลือกนี่ เราต้องกินต้องใช้ จะให้ลาออกมาทำธุรกิจเลย ถ้าเจ๊งขึ้นมาจะทำอย่างไร ขอตอบแบบนี้ครับ ผมไม่ได้หมายความว่า เราจะต้องยื่นใบลาออกวันนี้พรุ่งนี้เลยนะครับ เพียงแต่เราต้องคิดต้องวางแผนครับ ตอนนี้มีความจำเป็นต้องใช้เงิน ก็ต้องทนทำงานนี้ไปก่อน แต่มันต่างกัน สำหรับคนที่วางแผน กับคนที่ไม่วางแผน เช่น เป้าหมายชีวิตเราคือเป็นนักธุรกิจ เป็นผู้ประกอบการ คนที่วางแผน เขาจะเริ่มเก็บเงิน และเริ่มที่จะสร้างธุรกิจเล็ก ๆ ในวันเสาร์อาทิตย์ เริ่มเข้า course หาความรู้อะไรแบบนี้ คนที่ไม่วางแผน ก็จะทนทำงานที่น่าเบื่อเหล่านี้ไปเรื่อย ๆ และก็บ่นให้คนอื่นฟังว่างานนี้มันแย่แค่ไหน

อีกเรื่องหนึ่งคือ แล้วงานเพื่อส่วนรวมล่ะ ผมคิดว่าหลายท่านอาจจะคิดในใจว่า ถ้าคนคิดกันแต่แบบนี้ ใครจะทำงานเพื่อส่วนรวมกัน เพราะแต่ละคนจะไม่อดทนกับสิ่งที่ไม่ตอบเป้าหมายชีวิตของตนเอง อย่างนี้ไม่เป็นการเห็นแก่ตัวหรือ

ขอตอบอย่างนี้ครับ ผมเชื่อว่าในโลกนี้ เป้าหมายของชีิวิตแต่ละคนแตกต่างกันครับ มีคนจำนวนไม่น้อย ที่เป้าหมายของชีวิตของเขามีเรื่องการทำหน้าที่ผู้นำต่าง ๆ ที่จะช่วยเหลือส่วนรวม คนเหล่านี้มีทั้งความชอบ และหลายคนก็มีทักษะ และประสบการณ์ด้านนี้ที่โดดเด่นมาก ดังนั้นการที่เราไม่ถนัดที่จะเป็นผู้นำในลักษณะนี้ มันก็ไม่ได้หมายความว่าส่วนรวมจะแย่เสมอไปนะครับ เพราะมันมีคนที่เหมาะสมกว่าและเก่งกว่าเราในเรื่องนี้ จริง ๆ เป็นการดีซะอีกที่เราได้คนที่มีความสามารถและมีใจรักมาเป็นผู้นำของเรา

ต่อมา ถ้าสมมุติว่าไม่มีล่ะ งานนี้ไม่มีใครอยากทำ แต่มันจำเป็นมากสำหรับส่วนรวม ใช่ครับ การเสียสละเป็นอีกเรื่องหนึ่ง ที่สังคมจำเป็นต้องมี ถ้ามันจะต้องเป็นเราจริง ๆ ไม่มีคนอื่นอีกแล้ว (ซึ่งปกติก็ไม่ค่อยเกิดขึ้นบ่อยนัก) เราก็อดทนทำได้ครับ ไม่ได้ผิดกติกา แต่ต้องทราบอยู่เสมอว่า งานนี้ไม่ใช่งานที่เรามีความเชี่ยวชาญนะ อย่างตัวอย่างข้างบน ถึงแม้ว่า เป้าหมายของเราคือการเป็นนักธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ แต่มีโครงการการกุศลอันหนึ่งที่มาให้เราเป็นประธานดำเนินงาน และไม่มีใครจะมาทำงานนี้ได้อีกแล้ว นอกจากเรา (ซึ่งก็ไม่ได้เกิดขึ้นได้ง่าย ๆ หรอกครับ ที่จะไม่มีใครทำได้เลย) อันนี้เราก็อดทนทำเพื่อส่วนรวมโดยรับตำแหน่งหน้าที่นี้ได้ครับ แต่ให้ทราบว่า เราไม่ได้มีความเชี่ยวชาญทางด้านนี้ ถ้าวันหนึ่งมีคนที่เหมาะกว่าเรา ก็ให้เขามาแทนที่เราก็ได้ครับ และไม่ใช่หลังจากนั้นเราจะไม่ช่วยโครงการนี้นะ  เรายังคงช่วยเหลืออยู่ แต่ในบทบาทอื่น ๆ ที่อาจจะทำประโยชน์ให้กับโครงการนี้มากกว่าบทบาทของประธานโครงการที่เราไม่ได้ถนัดเลยด้วยซ้ำ

กลับมากลุ่มที่ 3 ในรูปต่อครับ คือกลุ่มงานที่ไม่ค่อยตอบเป้าหมายชีวิตเรา และ เราก็ไม่ค่อยอดทนกับงานนั้น อันนี้ไม่ต้องกลัวว่าจะโดนใครว่าครับ ว่า “เด็กสมัยนี้ ไม่ค่อยอดทนเลย” ก็อย่างที่บอกว่า บางทีเราไม่จำเป็นต้องอดทนในทุกเรื่องครับ เราพยายามปฏิเสธงานลักษณะนี้ เอาความอดทนที่ทุกคนก็มีอยู่จำกัด ไปใช้กับงานที่เราถนัด เราเก่ง และเราชอบดีกว่าครับ จริง ๆ เราสามารถช่วยเหลือตัวเราและสังคมได้หลายทางครับ ใช้เวลา ความสามารถ รวมถึงความอดทนไปในสิ่งที่มันสร้างประโยชน์สูงสุดไม่ดีกว่าเหรอครับ

กลุ่มที่ 4 คืองานที่ตอบเป้าหมายชีวิตเรา แต่เราไม่ค่อยอดทนกับสิ่งนั้น เช่น เราอยากเป็นผู้ประกอบการ แต่พอทำผลิตภัณฑ์มาอย่างหนึ่งขายไม่ได้ เราก็ล้มเลิกละ อันนี้แหละครับ ที่เราควรจะอดทน ทุกอย่างตอนเริ่มต้น มันไม่มีอะไรง่ายหรอกครับ มันต้องลองผิดลองถูก และตอนแรก ๆ มันผิดมากกว่าถูกทั้งนั้น คนที่ประสบความสำเร็จ ไม่ใช่คนที่ไม่เคยล้มเหลวนะครับ เขาล้มเหลวมามากมายกว่าจะประสบความสำเร็จ แต่เขาผ่านความล้มเหลวแบบนั้นมาได้ เพราะเขาอดทนไงครับ อันนี้แหละครับ ถ้าผู้ใหญ่มาเตือนเราให้อดทน เราควรทำตามครับ เพราะมันเป็นความอดทนที่ตอบเป้าหมายในชีวิตของเรา

สรุปง่าย ๆ ว่า ความอดทนเป็นสิ่งที่ดีครับ ถ้าเราอดทนในสิ่งที่ควรอดทน ความอดทนก็เหมือนทรัพยากรอื่น ๆ เช่นกัน คือมันมีอยู่อย่างจำกัด ถ้าเราใช้มันพร่ำเพรื่อ ผลลัพธ์ที่ได้จากการทำงานของเรามันก็จะไม่ดี แต่ถ้าเราเลือกใช้ให้ถูกที่ สุดท้ายเราก็จะประสบความสำเร็จ ประเด็นคือตอนนี้เราเคยถามตัวเองแล้วหรือยังว่า อะไรคือเป้าหมายชีวิตของเรา ถ้าได้ตรงนั้น คำถามว่า เราควรจะ “ทน” ทำสิ่งนี้ต่อไปหรือไม่ ก็คงไม่ใช่คำถามที่ยากนักในการหาคำตอบ จริงไหมครับ

ขอบคุณทุกท่านที่ “ทน” อ่านมาจนถึงบรรทัดนี้นะครับ

อ่านบทความอื่น ๆ ได้ที่ www.NopadolStory.com หรือเข้าร่วมกลุ่ม Line@ ได้ที่ https://line.me/R/ti/p/%40nopadolrompho